CRUNIA: O NOVO BUSCADOR DA BUDC

Este luns estreamos CRUNIA, a nova interface de busca de recursos na Biblioteca da Universidade da Coruña.

Este lanzamento implicou un longo traballo para gran parte do persoal deste servizo, engadido as súas labores habituais. Detrás hai moitos horas invertidas, reunións, correos, chamadas, esforzo, traballo en equipo, probas, incertidume, dúbidas, e porqué non dicilo, cabreos e tensión acumulada. Foi unha travesía de meses suxeita a contínuos prazos marcados que implicaban unha vertixinosa superación de fases para ter un produto dignamente rematado (ou en gran parte) este 19 de decembro.

A finalidade é proporcionar unha ferramenta de exploración dos recursos mellor que a que tiñamos, adaptada a distintos dispositivos e que permitira contar cun só punto de acceso/consulta para evitar, na medida do posible, que os usuarios tiveran que interrogar distintos recursos por separado. En gran parte esperamos telo conseguido e seguiremos na senda de tentar mellorar. No proxecto están contempladas importantes melloras como a colaboración entre as tres Universidades Galegas.

Desde Crunia poderedes acceder ao todos os recursos da biblioteca: os recursos físicos (libros, revistas, películas), pero tamén aos recursos electrónicos subscritos e a gran parte do material que hai no RUC (teses, traballos fin de grao e mestrado, e a producción científica do Persoal Docente e Investigador da UDC).

Ata o de agora no antiguo catálogo os usuarios podían buscar recursos fonte, é decir, libros e publicación periódicas, pero non era posible consultar o seu contido. Crunia tamén permíte buscar capítulos e artigos, se é que temos acceso a eles, e consultar o texto completo en moitos casos. Tamén se pode buscar a bibliografía recomendada nas materias que se imparten na UDC.

Esta mellora nas buscas, con funcións avanzadas, busca por voz e posibilidade de aplicar filtros nos resultados, ven acompañada de melloras na exportación de rexistros a xestores bibliográficos e cun espazo máis intuitivo para que os usuarios poidan  xestionar os seus préstamos, facer reservas, solicitar documentos dispoñibles, que antes non podían e consultar o seu historial de lectura. Os usuarios agora poden gardar rexistros e buscas en favoritos, crear alertas para recibir avisos cando ingresen documentos do seu interese no catálogo, e ata poden etiquetar documentos  para clasificalos e acceder máis doadamente a eles.

Podedes consultar o material informativo que elaboramos e que trataremos de enriquecer e completar nos próximos meses.

• Infoguía de Crunia
• Videoguía rápida de primeiros pasos
• Guía de uso (PDF)

Queremos pedirvos comprensión nestas primeiras semanas. Crunia é una ferramenta nova para vós, pero tamén para o persoal e todos/as temos que tentar cambiar antigas rutinas e adaptarnos a un novo xeito de traballar.

Esperamos que este proceso de adaptación sexa levadeiro e o menos frustrante posible, pero durante o tránsito podedes poñervos en contacto co Servizo, tanto coa Biblioteca Central como coas distintas bibliotecas de centro. Trataremos de vos resolver as dúbidas que teñades.

A Universidade da Coruña no Ranking THE: Times Higher Education World University Ranking (edición 2023)

 

Recentemente vén de publicarse a edición 2023 do THE: Times Higher Education World University Ranking, que publica un ranking das mellores universidades a nivel mundial. O ranking avalía ás universidades utilizando 13 indicadores de rendemento centrados en catro factores: docencia, investigación, transferencia de coñecemento e proxección internacional. A clasificación deste ano analizou máis de 121 millóns de citas en máis de 15,5 millóns de publicacións de investigación e incluiu respostas a enquisas de 40.000 académicos. Inclúe case de 1800 universidades de todo o mundo, entre elas 55 españolas.

Ao igual que o ano pasado, a universidade inglesa de Oxford encabeza o ranking mundial. O segundo posto ocúpao a universidade de Harvard e a universidade de Cambridge escala desde o quinto ao terceiro posto.

Respecto á nosa universidade, sitúase na banda 1001+ do total de institucións avaliadas en todo o mundo. A nivel nacional escalou 6 postos con respecto ao ano pasado e ocupa o posto 28 das 55 universidades estudadas, nas que destacan nos tres primeiros postos universidades de Cataluña: Universitat de Barcelona, Universitat Autònoma de Barcelona e Universitat Pompeu Fabra. En canto ao conxunto das universidades galegas as Universidades de Coruña e Vigo ocupan ámbalas dúas una franxa inferior á Universidade de Santiago de Compostela, que se sitúa na banda 801-1000.

O Times Higher Education (THE) publica ademáis o Young University Ranking, que tamén é un ranking das mellores universidades a nivel mundial, pero menores de 50 anos. Baséase nos mesmos indicadores que o anterior ranking, pero as ponderacións axustáronse para dar menos peso á reputación. A edición deste ano inclúe 539 universidades, fronte ás 475 do ano anterior. Nesta nova edición a UDC figura entre os postos 351-400.

Esta plataforma tamén mide o grao en que as universidades contribúen a acadar os Obxectivos de Desenvolvemento Sostible. No Impact Ranking 2022 está na franxa 201-300, e no que respecta aos 17 obxectivos, a Universidade da Coruña destaca no obxectivo 5. Igualdade de xénero, no obxectivo 12. Produción e consumo responsables, no obxectivo 17. Alianza en favor dos obxectivos, e especialmente no obxectivo 4. Educación de calidade, no que a UDC ocupa o posto 92 a nivel mundial e o posto 11 no ranking español.

A evolución da UDC neste ranking pódese ver con máis detalle nuns gráficos desta páxina, da que é responsable a Unidade de Análise e Xestión de Datos (AXD), que  centraliza e analiza a información para cubrir estatísticas de carácter oficial. Neste sentido, inclúen un amplo apartado dedicado á UDC nos rankings universitarios, no que se presentan informes de diferentes rankings, tanto nacionais como internacionais, con datos sobre a nosa universidade en cada un deles.

Non faltan voces críticas con respecto á proliferación de rankings universitarios, convertidos en ferramentas de avaliación e marketing que teñen influencia na finanaciación das institución. Estes rankings fomentan unha competitividade capaz de orientar toda a política académica das universidades, cuxos recursos económicos e intelectuais están únicamente ao servicio destas clasificacións. 

Segundo o artigo de Nuccio Ordine publicado hoxe en El País, esta tendencia é expresión de dúas visións totalmente diferentes da educación e a investigación: "a anglosaxona (baseada nas carísimas universidades privadas e de élite ao servizo dos máis ricos e dunha pequena minoría de mozos con talento que proveñen de clases desfavorecidas) e a europea (baseada en universidades públicas que permiten a millóns de ciudadáns, independientemente dos seus ingresos, dar o salto social e cultural que fai que unha sociedade sexa máis xusta e igualitaria".

Dialnet Métricas

As métricas en España

Dentro do panorama de avaliación da ciencia sempre houbo limitacións á hora de estudar e calibrar os traballos das áreas de Ciencias Sociais e Humanidades, infrarrepresentadas nos índices de impacto internacionais como o de Garfield. Para paliar a situación creáronse ata a data distintos productos, entre eles a familia IN-RECS, onde se definía un indicador similar ao factor de impacto a nivel nacional pero que tivo que ser abandonado pola dificultade do seu mantenemento hai case unha década.

Actualmente existen outros indicadores, CIRC, DICE, MIAR, Carhus +, as listaxes de revistas da Fecyt ou a nivel latinoamericano Redib ou Latindex, que son útiles para valorar a visibilidade e difusión das revistas ou valorar o cumplimento de estándares de calidade, mais non están baseados na obtención de indicadores de citas. A semana pasada presentouse a nova edición de Dialnet métricas, un producto que parece que continúa o traballo do antigo IN-RECS aproveitando a infraestrutura de Dialnet.  

Dialnet Métricas

 

Dialnet xurde en 2002 na Universidade de La Rioja como sistema de alerta de publicacións científicas españolas. Pronto, grazas á incorporación sucesiva de distintas bibliotecas, consegue recompilar a información da maior parte dos sumarios das revistas publicadas en español, e vai incorporando outro tipo de materiais como libros, actas de congresos e teses. Actualmente configúrase como proxecto destinado a que cualquera usuario poida atopar información científica relevante publicada en español e para contribuir a darlle visibilidade. 

 

A partir de 2018 o proxecto enriqueceuse coa inclusión das referencias bibliográficas dos artigos dalgunhas das revistas que se incorporan a Dialnet para dar lugar a un novo produto, Dialnet Métricas. O obxectivo disto é que Dialnet funcione tamén como ferramenta útil para rexistrar as citas a documentos e autores, e por extensión, para medir o impacto no ámbito das ciencias sociais e humanidades en español. 

 

A iniciativa partiu da Universidade Complutense e coa indexación colaborativa de máis de 100 bibliotecas participantes e o asesoramento do grupo EC3, experto en bibliometría, da Universidade de Granada (precisamente creadores da familia IN-RECS) estase avanzando cara a consecución de un novo indicador (IDR - Índice Dialnet de Revistas) que axude a medir o impacto da investigación científica neses campos no ámbito hispano.  

 

A ferramenta está en proceso de mellora contínua. As limitacións materiais e de persoal impiden ou fan imposible de momento un baleirado exhaustivo de todas as revistas incluídas en Dialnet e é por iso que o traballo céntrase nunha serie de revistas preferentes, chamadas revistas fonte, escollidas por un comité de expertos en base á súa calidade, impacto internacional, pervivencia ou antiguedade, opinión dos investigadores, e tamén tendo en conta as facilidades técnicas que permiten o un baleirado automatizado. Se en Dialnet baléiranse case 12000 revistas, segundo a información metodolóxica para calcular o IDR 2019, as revistas fonte actualmente son 604 (algo menos dun 5%). 

 

Dialnet métricas ofrécenos dous apartados diferenciados na súa interface: 

• O apartado principal do indicador que se está a construir, o IDR (Índice Dialnet de Revistas), proporciona un ranking de revistas por ámbitos temáticos, baseándose nas referencias das revistas fonte seleccionadas que mencionamos, tendo en conta unha ventana de citación de 5 anos.  
• Un apartado chamado Indicadores Dialnet proporciona información bibliométrica a nivel micro, meso e macro. Atopamos indicadores sobre as mesmas revistas, pero considerando as citas incluidas en calquera revista (no só las revistas fonte). Ademáis inclúe información sobre autores (agrupados en ámbitos temáticos, áreas de coñecemento e en universidades), e engade citas doutra tipoloxía documental como poden ser os libros, teses en congresos que tamén recolle esta base de datos. Dialnet métricas proporciona información sobre o impacto da produción científica de máis de 1000 investigadores da UDC.  

Uso nos procesos de avaliación científica

A finalidade, como decimos, é que sirva como complemento ou alternativa aos índices xa tradicionalmente utilizados (JCR e SJR) nos procesos de avaliación científica nos ámbitos das ciencias sociais e humanidades.   

Na actualidade a ANECA teno en conta para a acreditación dos sexenios no Comité 7.2 de Ciencias da Educación, e tamén se valora acceso aos postos de titular ou catedrático de universidade (programa ACADEMIA) na área de Ciencias Sociais (D.19).