O acceso aberto ou Open Access é
un movemento que implica a dispoñibilidade libre e gratuíta dos contidos
científicos e académicos en Internet, de forma que os usuarios poden
consultalos gratis, descargalos, imprimilos ou distribuílos. Aínda que se
adoita relacionar coa produción de artigos de revistas, tamén fai referencia a outros
tipos de documentos como imaxes, documentos audiovisuais, materiais de
aprendizaxe, etc.
Na web da biblioteca ofrecemos un
apartado
dedicado a este movemento, onde podedes atopar todo tipo de recursos destas
características. Éste comeza cun esquema baseado na taxonomía
FOSTER (a cal relaciona e agrupa as diferentes praxis de Ciencia Aberta), e
cunha introdución na que se explica tanto o concepto como as formas de publicar
en acceso aberto.
A continuación ofrécese unha
listaxe de diferentes tipos de documentos (portais de revistas, libros
académicos, repositorios, material multimedia…) que conteñen ligazóns a
recursos que vos poden resultar de interese como apoio á aprendizaxe ou
investigación. Centrarémosnos en mostrarvos os máis destacados, aínda que
podedes consultar a lista completa na seguinte ligazón.
Os portais de libros e revistas
en acceso aberto son quizais os recursos máis estendidos e seguen crecendo na
actualidade. Respecto aos libros,
son moitas as plataformas que conteñen ebooks de acceso aberto dispoñibles
gratuitamente para calquera persoa que os desexe utilizar. Cabe salientar que
ás veces as editoriais científicas teñen un apartado con libros electrónicos
gratuítos, como Libros CSIC,
edición electrónica da Editorial CSIC ou SpringerOpen books, da editorial
Springer. Tamén existen iniciativas de editoriais universitarias, como por
exemplo a Deusto
Open Books. En canto ás revistas,
cada vez son máis as revistas en acceso aberto que se atopan nos principais índices
de calidade; na web incluímos unha selección de portais e editores que ofrecen
os contidos sen necesidade de compra ou subscrición.
Outro dos medios a través dos que
se materializa o acceso aberto son os repositorios,
entendidos como arquivos onde se almacenan recursos dixitais. Na web incluímos
tanto directorios de repositorios para poder localizalos, como repositorios
temáticos ou institucionais, entre eles o RUC,
Repositorio Institucional da Universidade da Coruña, que ofrece acceso aberto
ao texto completo de documentos creados
polos membros da UDC no seu labor de investigación e docencia.
Tamén destacamos os datos
de investigación (materiais xerados ou recollidos durante o transcurso da
realización dunha investigación), xa que tódolos proxectos financiados con
H2020 iniciados en 2017 deberán garantir o acceso aberto a estos datos.
Os recursos
educativos abertos son outros dos materiais incluídos na web, centrándonos
fundamentalmente nas plataformas de cursos MOOC (cursos online masivos e
abertos). Así mesmo, atoparedes material multimedia,
con diversas páxinas de imaxes e fotografías libres de dereitos, así como
plataformas de vídeos.
Finalmente, sinalar que tamén se
inclúe outro tipo de información relacionada co acceso aberto como é a revisión
e financiación en aberto, ciencia aberta ou cultura aberta, entre outros.
No hay comentarios:
Publicar un comentario