Dialnet Métricas

As métricas en España

Dentro do panorama de avaliación da ciencia sempre houbo limitacións á hora de estudar e calibrar os traballos das áreas de Ciencias Sociais e Humanidades, infrarrepresentadas nos índices de impacto internacionais como o de Garfield. Para paliar a situación creáronse ata a data distintos productos, entre eles a familia IN-RECS, onde se definía un indicador similar ao factor de impacto a nivel nacional pero que tivo que ser abandonado pola dificultade do seu mantenemento hai case unha década.

Actualmente existen outros indicadores, CIRC, DICE, MIAR, Carhus +, as listaxes de revistas da Fecyt ou a nivel latinoamericano Redib ou Latindex, que son útiles para valorar a visibilidade e difusión das revistas ou valorar o cumplimento de estándares de calidade, mais non están baseados na obtención de indicadores de citas. A semana pasada presentouse a nova edición de Dialnet métricas, un producto que parece que continúa o traballo do antigo IN-RECS aproveitando a infraestrutura de Dialnet.  

Dialnet Métricas

 

Dialnet xurde en 2002 na Universidade de La Rioja como sistema de alerta de publicacións científicas españolas. Pronto, grazas á incorporación sucesiva de distintas bibliotecas, consegue recompilar a información da maior parte dos sumarios das revistas publicadas en español, e vai incorporando outro tipo de materiais como libros, actas de congresos e teses. Actualmente configúrase como proxecto destinado a que cualquera usuario poida atopar información científica relevante publicada en español e para contribuir a darlle visibilidade. 

 

A partir de 2018 o proxecto enriqueceuse coa inclusión das referencias bibliográficas dos artigos dalgunhas das revistas que se incorporan a Dialnet para dar lugar a un novo produto, Dialnet Métricas. O obxectivo disto é que Dialnet funcione tamén como ferramenta útil para rexistrar as citas a documentos e autores, e por extensión, para medir o impacto no ámbito das ciencias sociais e humanidades en español. 

 

A iniciativa partiu da Universidade Complutense e coa indexación colaborativa de máis de 100 bibliotecas participantes e o asesoramento do grupo EC3, experto en bibliometría, da Universidade de Granada (precisamente creadores da familia IN-RECS) estase avanzando cara a consecución de un novo indicador (IDR - Índice Dialnet de Revistas) que axude a medir o impacto da investigación científica neses campos no ámbito hispano.  

 

A ferramenta está en proceso de mellora contínua. As limitacións materiais e de persoal impiden ou fan imposible de momento un baleirado exhaustivo de todas as revistas incluídas en Dialnet e é por iso que o traballo céntrase nunha serie de revistas preferentes, chamadas revistas fonte, escollidas por un comité de expertos en base á súa calidade, impacto internacional, pervivencia ou antiguedade, opinión dos investigadores, e tamén tendo en conta as facilidades técnicas que permiten o un baleirado automatizado. Se en Dialnet baléiranse case 12000 revistas, segundo a información metodolóxica para calcular o IDR 2019, as revistas fonte actualmente son 604 (algo menos dun 5%). 

 

Dialnet métricas ofrécenos dous apartados diferenciados na súa interface: 

• O apartado principal do indicador que se está a construir, o IDR (Índice Dialnet de Revistas), proporciona un ranking de revistas por ámbitos temáticos, baseándose nas referencias das revistas fonte seleccionadas que mencionamos, tendo en conta unha ventana de citación de 5 anos.  
• Un apartado chamado Indicadores Dialnet proporciona información bibliométrica a nivel micro, meso e macro. Atopamos indicadores sobre as mesmas revistas, pero considerando as citas incluidas en calquera revista (no só las revistas fonte). Ademáis inclúe información sobre autores (agrupados en ámbitos temáticos, áreas de coñecemento e en universidades), e engade citas doutra tipoloxía documental como poden ser os libros, teses en congresos que tamén recolle esta base de datos. Dialnet métricas proporciona información sobre o impacto da produción científica de máis de 1000 investigadores da UDC.  

Uso nos procesos de avaliación científica

A finalidade, como decimos, é que sirva como complemento ou alternativa aos índices xa tradicionalmente utilizados (JCR e SJR) nos procesos de avaliación científica nos ámbitos das ciencias sociais e humanidades.   

Na actualidade a ANECA teno en conta para a acreditación dos sexenios no Comité 7.2 de Ciencias da Educación, e tamén se valora acceso aos postos de titular ou catedrático de universidade (programa ACADEMIA) na área de Ciencias Sociais (D.19).